Öğrenme gerçekleşirken kişiden kişiye değişiklik gösterir. Her kişinin anlama ve kavrama yöntemi farklıdır. Kimi görerek öğrenir. Bazı tipler duyduğunu öğrenir. Kimi tipler de hem gördüğünü hem de duyduğunu öğrenir. O nedenle ben insanlardaki bu değişik anlama ve öğrenme biçimini günlük kullandığımız bazı teknolojik aletlere benzetirim.
Görerek öğrenenler fotoğraf makinası gibi gördüğünü kaydeder ve unutmaz. Duyduğunu erken unutur. Çünkü beyin yeterli kaydı yapamaz. Bu tip insanlar sessiz okumadan veya görsel ve yazılı basından izlediklerinden yeterli derecede yararlanırlar. Kendilerine anlatılan hikaye ve masalları dinleseler de beyinleri yeterli kaydı yapamaz. Eğitimciler bunları "Görsel Tipler" olarak tanımlar.Bu tipler, derslerini kitaptan okuyarak öğrenirler. Okumayı severler. Ders çalışma konusunda aileleriyle fazla sorun yaşamazlar.
Duyarak öğrenenler; ses kayıt cihazı gibi duyduğunu kaydeder ve unutmaz. Bu tipler; gördüğünü erken unutur. Sessiz okumadan yeterince yararlanamazlar. Görsel basının sesli anlatımı sayesinde yeterli kaydı yaparlar. Ancak yazılı basından yeterince yararlanamazlar. Dinledikleri masal ve öyküleri; beyin ileri derecede kaydettiği için unutmazlar. Bu guruptakiler "İşitsel Tipler" olarak tanımlanır. Derslerinin çoğunu öğretmenlerini dinleyerek veya sınıf içindeki anlatımlardan öğrenirler. Canları kitap okumak istemez. Ders çalışırken sesli okumayı tercih ederler. Bu nedenle, bu tip çocuklar için evde rahat sesli okuma yapabileceği ortam sağlanmalıdır. Bu tip kişiler, aile büyükleri tarafından, ders çalışmaları konusunda sürekli uyarılırlar. Çocukla iyi diyalog kurulmazsa, bu tip uyarılar çocukta tepkilere neden olabilir. Dikkatli yaklaşarak ve anlayışlı davranarak sorunun daha kolay çözüleceği inancındayım.
Görerek ve işiterek öğrenenler; video kamera gibi hem gördüğünü, hem de duyduğunu kaydeder. Bu tipler öğrenmede ve günlük yaşamda en başarılı tiplerdir. Görsel ve yazılı basından müthiş yararlanırlar. Sesli ve sessiz okuma öğrenmede etkilidir. Sınıftaki dinlediklerinin üstüne kitaplardan okudukları bilgileri de koyarak kaydederler. Kelime dağarcıkları daha geniştir. Güçlü bir anlama ve anlatma kapasitesine sahiptirler. Bu tipleri bilim adamları; "Görsel ve İşitsel Tipler" olarak tanımlar. Ders çalışmayı, anlatılanı dinlemeyi ve kitap okumayı çok severler. Aile büyükleri tarafından bu tip kişilere, ders çalışmaları konusunda uyarı yapmaya gerek duyulmaz.
Yarıyıl tatilinin yaklaştığı şu günlerde, çocuklarımızı değerlendirirken yukarda anlattığım insan tiplerini göz önünde bulundurarak çocuklarımıza yaklaşmalıyız. Onların bireysel farklılıklarını önemsemeliyiz. Çocuğumuzun mutlaka başarılı olduğu bir alan vardır. Onu bulup ortaya çıkarmalı ve çocuğumuzu o alanda onore etmeliyiz.
Yapacağımız en küçük hata, onların hayatını karartmaya yeter.
Çocukların en değerli varlığımız ve geleceğimiz olduğunu asla unutmayalım.
Ali Akdoğan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder